Wczoraj [30 grudnia] skazano [Eligiusza] Niewiadomskiego na śmierć. Bolesne jednak i niebezpieczne dla przyszłości, iż nie wyszedł moralnie unicestwiony. „Gazeta Poranna” podała obronę Niewiadomskiego in extenso, natomiast przemówienie prokuratora w kilku wierszach! Czyż naprawdę jesteśmy narodem anarchicznym?! A może tylko nienawiść partyjna bielmem moralnym pokrywa oczy?

Ciekawe też, iż ci, którzy najgłośniej domagali się głowy Niewiadomskiego, po wyroku są niezadowoleni. „Raczej niechby siedział dożywotnio w więzieniu i uświadomił sobie ogrom zbrodni!”

Mówiono mi, iż p. Paschalski ma zamiar rekurować, opierając się na tym, iż nie przyznano jednej marki „odszkodowania” rodzinie Narutowicza po to, by sprawę dokładniej wyświetlić i pokonać Niewiadomskiego także moralnie. Dość już jednak tego babrania się w nieszczęściu i gnojowisku politycznym! Jak najprędzej zamknąć bolesny rozdział i przystąpić do wychowywania społeczeństwa w duchu państwowym!

Warszawa, 31 grudnia

Woj­sko­wy Sąd Re­jo­no­wy [...] w skła­dzie: prze­wo­dni­czą­cy: mjr Wy­stry­chow­ski Ka­rol, ław­ni­cy: chor. Klit­kow­ski Ste­fan, st. sierż. Chruszcz Mi­ko­łaj [...] roz­po­znał spra­wę w dniu 16 ma­ja 1951. [...]

Oskar­że­ni [Jan] Kę­pa, [Zenon] Maj­chrzak, [Józef] Sta­ni­szew­ski, [Ka­rol] Olszew­ski, [Hen­ryk] Stań­czak, [Józef] Gałuszewski i [Józef] Wa­szkie­wicz opu­ści­li z bro­nią w rę­ku jed­no­st­kę woj­sko­wą i prze­szli na dro­gę nie­przy­ja­cie­la, do obo­zu wro­gie­go Pol­sce, że­by wzmóc wro­gie Pol­sce si­ły, bu­rzyć to, co mi­lio­ny rąk lu­dzi pra­cy bu­do­wa­ło. Oskar­że­ni targnę­li się na życie żoł­nie­rzy cze­skich, bra­ci i so­ju­szni­ków Pol­ski Lu­do­wej w wal­ce prze­ciw­ko mię­dzy­na­ro­do­wej re­ak­cji.

Sąd, ma­jąc na uwa­dze wy­bit­nie wro­gie na­sta­wie­nie oskar­żo­nych Kę­py, Maj­chrza­ka, Olszew­skie­go i Sta­ni­szew­skie­go, wymierzył im naj­wyż­szy usta­wą prze­wi­dzia­ny wy­miar ka­ry.

Po­zo­sta­łym oskar­żo­nym sąd wy­mie­rzył ka­rę sto­sow­ną do stop­nia na­pię­cia ich wo­li prze­stęp­czej, uwzglę­dnia­jąc u oskar­żo­nej Ka­czor jej ni­ski po­ziom roz­wo­ju umy­sło­we­go, a co za tym idzie, ni­ski po­ziom uświa­do­mie­nia politycznego, ja­ko oko­licz­ność łago­dzą­cą.

Gli­wi­ce, 17 ma­ja

Naj­po­kor­niej­sza proś­ba o Ła­skę

Z po­wo­dzi łez i prze­pa­ści na­sze­go bólu we­wnę­trz­ne­go pod­no­si­my nasz głos nie­śmia­ły aż do Gło­wy Pań­stwa, bła­ga­jąc niewymow­nie żar­li­wie o Ra­tu­nek dla na­sze­go sy­na, Ja­na Kę­py, który za de­zer­cję z Woj­ska i prze­kro­cze­nie gra­ni­cy czechosłowac­kiej, zo­stał 17 ma­ja 1951 przez Sąd Woj­sko­wy w Gli­wi­cach ska­za­ny na śmierć.

[...] Syn nasz jest mło­dzień­cem do­bre­go ser­ca i buj­ne­go tem­pe­ra­men­tu, a na buj­nej ro­li ła­two chwa­sty i ziel­ska wyrasta­ją. Niech do­tych­cza­so­we, dru­zgo­czą­ce przej­ścia i wię­zie­nie po­słu­żą mu za na­ucz­kę na za­wsze, a Ty, Najdostojniej­szy Oby­wa­te­lu Pre­zy­den­cie, racz ła­ska­wie uchy­lić wy­rok śmier­ci.

Skor­czy­ce, 21 ma­ja

Obecni:

Prokurator Wojskowej Prokuratury Okręgowej IV we Wrocławiu kpt. Bielnik Jan,
Naczelnik Więzienia kpt. Jarszewicz Andrzej,
Dowódca Oddziału Egzekucyjnego Dusza Władysław.

Prokurator Wojskowy kpt. Bielnik Jan, po sprawdzeniu tożsamości skazanego Półrula Stefana, s. Stanisława i Stanisławy, ur. 9 maja 1926, odczytał prawomocny wyrok Wojskowego Sądu Rejonowego w Gdańsku z dnia 6 czerwca 1952 nr Sr.123/52, na mocy którego Półrul Stefan s. Stanisława został skazany na karę śmierci, i zarządził wykonanie tego wyroku. W wyniku oddanych strzałów karabinowych skazany Półrul Stefan s. Stanisława poniósł śmierć.

Śmierć przez rozstrzelanie została stwierdzona przez lekarza Sataleckiego Eugeniusza.

Wrocław, 9 kwietnia 1953, godz. 20.00

Oskarżony Najder od dłuższego czasu był obiektem zainteresowania Służby Bezpieczeństwa ze względu na bardzo częste kontakty z pracownikami ambasad USA i Wielkiej Brytanii w Warszawie, ale łączono to bardziej z faktem, iż był on szczególnie aktywnym działaczem nielegalnego ugrupowania, jakim było Polskie Porozumienie Niepodległościowe. Nieukrywane w zasadzie fakty kontaktów z pracownikami wspominanych ambasad i w zasadzie nietajony głębiej fakt kolportażu – w środowiskach inteligenckich, a wśród członków Związku Literatów Polskich w szczególności – ulotek PPN-u spowodowały, iż oskarżony Najder skutecznie odwrócił uwagę Służby Bezpieczeństwa od tego, że nawiązał współpracę ze służbami specjalnymi USA i przekazywał wiadomości interesujące te służby. Z uwagi na powszechnie znany fakt, iż Radio Wolna Europa jest organem podległym służbom specjalnym Stanów Zjednoczonych [...] oraz że wszyscy dotychczasowi dyrektorzy sekcji polskiej RWE byli kadrowymi pracownikami wywiadu amerykańskiego, spowodowało to wszczęcie śledztwa przeciwko Zdzisławowi Najderowi. [...] 

Świadek Andrzej Kijowski [...] zeznał, że nie dopuszcza myśli, aby działalność Najdera w PPN-ie mogła być przykrywką innej działalności, np. wywiadowczej. [...] Zauważyć należy, że obaj wymienieni współdziałali w PPN-ie. Jak podkreślił sam świadek, mieli nawet zbieżne poglądy w kwestii niemieckiej (oczywiście nieliczące się z racjami i realiami polskimi). Dziwić się więc należy postawie świadka, gdyż doświadczenia historii, zwłaszcza najnowszej, uczą, że od podobnych wystąpień przeciwko Państwu, w jakich brał on udział – chociażby w ramach PPN – do zdrady Ojczyzny droga jest bardzo niedaleka. [...] Działanie z chęci zysku i szczególne społeczne niebezpieczeństwo czynu oskarżonego Najdera zadecydowały o wymierzeniu najwyższego wymiaru kary. [...] Sąd nie znalazł w sprawie żadnych okoliczności łagodzących.

Warszawa, 28 maja